Werken aan regulatie met behulp van Mijn Wereld

Deel 2 drieluik-blog: op weg naar veiligheid, regulatie en veerkracht

In het eerste deel van ons drieluik-blog stonden we stil bij een ‘belichaamd gevoel van veiligheid’ (niet alleen weten dat het veilig is, maar het ook kunnen voelen). Met Mijn Wereld gaan we immers op weg naar veiligheid, regulatie en veerkracht met de polyvagaal theorie als basis. In deel twee staan we stil bij regulatie.

Regulatie kunnen we zien als een proces van aanpassing, het in goede banen leiden van stress en emoties of van het streven naar een evenwicht of homeostase. Er spelen zich vele regulatieprocessen in ons af. Bijvoorbeeld stress- en emotieregulatie, maar ook slapen en eten zijn regulatieprocessen. Het zijn processen waarbij ons autonome zenuwstelsel een rol speelt.

Als we worden geboren is een baby’tje nog niet in staat zichzelf te reguleren. Het is voor eten, slapen en troost nog volledig afhankelijk van de volwassene. De volwassene helpt om gevoelens, emoties en behoefte aan slaap en eten in goede banen te leiden. Als de volwassene zelf beschikt over voldoende vaardigheden om zichzelf te reguleren (beschikt over een groot groen gebied op de kaart van Mijn Wereld), kan hij of zij beschikbaar zijn, op een rustige manier nadenken over en contact maken met de behoeftes van het kind en zodoende het kind helpen reguleren. Dat noemen we co-regulatie; het kind reguleert zich met behulp van het zenuwstelsel van de opvoeder.

Het ontvangen van een goede co-regulatie is de basis om later een goede zelfregu­latie te ontwikkelen. Met een goede co-regulatie helpt de volwassene het kind om veilige routes naar het groene gebied aan te leggen. Het kind leert op een veilige manier de reacties van zijn autonome zenuwstelsel kennen. Het maakt kennis met fijne en minder fijne emoties en leert dat ze komen en gaan; dat er oplossingen zijn om hier mee om te gaan. Dat geeft vertrouwen.

Een co-regulerende volwassene zal het kind van nature regulatie aanbieden via de ingangen van het zenuwstelsel. De zintuigen ontvangen bijvoorbeeld veilige signalen mid­dels aanraking, het zingen van een bekend liedje, het zien van een spiege­lende mimiek, de geur van een aanwezige volwassene. Middels beweegspelletjes leren we binnen deze veilige relatie hoe ons lichaam reageert wanneer het speelt met meer of minder energie. En wanneer het kind pijn heeft helpen we om even lang uit te blazen en daarmee te kalmeren. Het zijn allemaal manieren die ons helpen ons te reguleren bij de uitdagingen die soms op ons pad komen, zodat we de weg naar het groene gebied van kalm en samen weer kunnen vinden.

Co-regulatie blijft gedurende ons hele leven belangrijk. Het opzoeken van een ander is bijna altijd een goede oplossing. Daarnaast is inzet van beweging, ademhaling en zintuigen een manier om veilige signalen aan te bieden aan het zenuwstelsel en zodoende het groene gebied te vinden. Zo kunnen we de kalme rivier laten stromen (reguleren) om het ‘groene gebied van kalm en samen’ te vinden.

Op de oefenkaartjes van Mijn Wereld staan veel spelletjes beschreven waarbij het kind oefent met reguleren, het liefst samen met de opvoeder. De spelletjes maken gebruik van de ingangen van ons zenuwstelsel. Zo wordt bijvoorbeeld de lange uitademing geoefend door het bellenblazen van grote bellen.

Wil je ook op een praktische manier werken aan meer veiligheid, regulatie en veerkracht en de polyvagaal theorie integreren in therapie? Bekijk ons therapeutisch materiaal en trainingen op www.mijnwereldintherapie.nl.